Każdego kiedyś w życiu coś bolało. Ale gdyby przyjąć absolutnie nierealne założenie, że dwie osoby doznały dokładnie takiego samego urazu to opisywane przez nie odczucie bólu zapewne byłoby zupełnie inne. Dlaczego tak się dzieje? Bo ból to totalnie abstrakcyjne, niemierzalne zjawisko. Niby wiemy o nim wiele, potrafimy w miarę skutecznie sobie z nim radzić, podzieliliśmy go na kategorie, ale jak to się dzieje, że każda jednostka odczuwa go inaczej dalej jest zagadką.
Jedno za to jest pewne, wiele zależy od naszego nastawienia i wychowania. Tak wychowania! Istnieją badania pokazujące, że to jak nauczymy nasze dzieci radzić sobie z bólem wpływa na to jak go odbierają w dorosłym życiu. Jeśli dziecku nawet najdrobniejsze skaleczenie przedstawimy jako tragedię narodową, to już jako dorosły może intensywniej odczuwać swoje dolegliwości.
Ale jak to w życiu bywa, nic nie trwa wiecznie. Nawet nasze osobiste odczuwanie bólu może się zmienić na przestrzeni czasu, w zależności od towarzyszących mu wydarzeń lub emocji. Zauważono, że zależnie od okoliczności opisujemy nasze dolegliwości bólowe inaczej. Kopnięcie się w mały palec u stopy w trakcie szalonej zabawy lub sportowej rywalizacji nie jest dla nas tak nieprzyjemne i frustrujące jak takie samo kopnięcie wtedy kiedy się śpieszymy i jesteśmy zdenerwowani. Wtedy boli jakoś bardziej.
Intensywność opisywanych przez na reakcji bólowych jest też mocno związana z czasem ich trwania. Krótkotrwały, nawet bardzo intensywny bodziec bólowy zniesiemy lepiej niż niewielki ale trwający długo, dniami, miesiącami, ból przewlekły. Większa intensywność jest wtedy związana z negatywnymi emocjami jakie wzbudza to odczucie. Ciągła frustracja narastająca wokół naszych dolegliwości sprawia, że jesteśmy bardziej wrażliwi na wszelkie bodźce. Co więcej, nasza psychika może nam spłatać figla. Czynnik wywołujący uszkodzenie może być już dawno wyeliminowany a my i tak możemy czuć ból. Tak bardzo stał się częścią nas. Taki ból, psychogenny, jest chyba najtrudniejszy do wyeliminowania.
Stwierdzenie „Wszystko siedzi w Twojej głowie” w większości przypadków jest bezzasadnym, nadużywanym bełkotem ale akurat do bólu pasuje idealnie.
